مثالهايي از كاربردهاي فناوري نانو در پزشكي امروزه از روش‌هاي داربست يا قالب در علم ارتوپدي و بعضاً در جراحي اعصاب استفاده مي‌شود. در اين روش قالب اوليه وجود دارد، اين قالب راهنمايي خواهد بود براي " هسته‌گزيني و رشد مواد نانو " بطوري‌كه بتدريج بافت مورد نظر حاصل مي‌گردد. در حال حاضر بهترين مثال كاربرد بيومينراليزاسيون در جهت رشد استخوان مصنوعي مي‌باشد. با استفاده از تيتانيوم كه بصورت مش يا سيلندرهاي سوراخ‌دار ساخته مي‌شوند و از نظر جراحي قابليت پيوند دارند، تشكيل ارگانوآپاتيت عملي شده است. فرض بر آن است كه كريستال‌هاي جنيني بسيار ظريف توسط سوراخ‌هاي ريز به‌دام افتاده و در پي آن هسته‌هايي از اين كريستال‌ها تشكيل شده و شاهد رشد آپاتيت بر روي فلز خواهيم بود. در روش پيشرفته‌تر نيازي به قرار‌گيري بر ساختمان‌هاي فلزي ابتدائي (داربست) نيست، بلكه نانوفيبرهاي مولكولي، خود مونتاژ و ساخته مي‌شوند و در بين رشته‌ها كريستال‌هاي هيدروكسي اپاتيت مينراليزه قرار خواهند گرفت و همانند ساختمان‌هاي كلاژن استخوان بوجود مي‌آيد. با راه‌اندازي اين نوع فناوري‌‌هاي بيولوژيك و تشكيل چنين مواد پيشرفته به نظر مي‌رسد نه فقط دسترسي به فراورده‌هاي مورد نظر ممكن است بلكه به اطلاعاتي دست خواهيم يافت كه مي‌توان از طريق آنها به نشانه‌هاي اثرات ضدالتهابي و حمايت‌هاي نوروتروپيك درون سلول پي برده و امروزه درصدد آن هستند كه علاوه بر ارتوپدي در جراحي اعصاب براي فيوژن مهره‌ها از اين فناوري بالفعل استفاده نمايند. بطور اعم با سيستم‌هاي ميكروالكترومكانيكال و ابزارهاي الكترونيك كه هم‌سازگاري بيولوژيك دارند و از اجزاء مهندسي بافتي مي‌باشند آشنا هستيم و مي‌دانيم امروزه در بدن انسان در درمان دستگاه‌هاي مختلف استفاده مي‌شوند. اين ابزار و وسائل در سطح مولكولي نبوده بلكه در مقياس ماكرومولكولي (اكثراً پلي‌مر) مي‌باشند و قادر به اعمالي در سطح نانو نيستند. گرچه در حال حاضر دانش نانوفناوري بسيار ابتدائي مي‌باشد و در سطح علوم پايه اين مطالعات و پژوهش‌ها پايه‌ريزي مي‌شود ولي چشم‌انداز آن بسيار اميدواركننده مي‌باشد و ديري نخواهد پائيد كه شاهد اين فناوري در كاربرد باليني باشيم. براي مثال ساخت داروهائي است كه با استفاده از نانوريزداروها بخصوص در عبور از سد خوني مغز در سال 2002 در مجلات علمي دارويي منتشر شده‌اند. همچنين از مولكول‌هايي كه شبيه درخت داراي شاخ و برگ بوده و براي ژن‌درماني يا استفاده در MRI بعنوان كنتراست استفاده مي‌شوند. كشف دندريمرها ( Dendrimers ) اكتشاف جالبي از فناوري مولكول‌ها مي‌باشد. در شروع Gene therapy (ژن‌درماني) براي رساندن ژن مورد نظر به سلول استفاده از ويروس بعنوان حامل مطرح بوده همان‌گونه كه از سرنگ براي تزريق دارو استفاده مي‌شود. امروزه با كشف دندريمرها كه مولكول‌هاي ساختگي مي‌باشند مي‌توان ژن مورد نظر را به سلول انتقال داد. همچنين از اين نانوريزذرات مي‌توان بعنوان مواد حاجب در MRI استفاده نمود و تصاوير بسيار شفاف دريافت نمود. علاوه بر موارد فوق امروزه از مامبران هاي (پرده هاي) اختصاصي براي جدانمودن تركيبات آلي با وزن بسيار كم از محلول‌هاي آبي استفاده مي‌شود. اين نانومامبران‌ها قادرند بطور خيلي اختصاصي الترافيلتراسيون، تركيبات سمي را جدا نمايند. سالهاست كه انديشه بهره‌وري از رايانه‌هايي كه براساس مولكول‌هاي پروتئيني ساخته خواهد شد مطرح شده است. بر پايه اين تفكر اطلاعات در نوكلئوتيدهاي DNA كدگذاري مي‌شود و در تعقيب آن راه‌هاي دسترسي به مواد مختلف بيوشيمي ظهور مي‌كند. گرچه دانش ما بصورت ميكرو بسياري از مسائل را ظاهراً از نظر بيماري‌ها مورد بحث و تجزيه و تحليل قرار داده است، ولي شكي نيست كه تقريباً پاية هر پروسة پاتوفيزيولوژيك بر اساس مولكولي است، مثلاً امروزه بيماري‌هاي ديابت قندي و ارتريواسكلروز تا حدي شناخته شده است ولي فقط نانوفناوري مي‌تواند در شناسائي اختصاصي تحليل چگونگي تغييرات ريزذرات در ايجاد بيماري‌ها كمك نمايد و با شناخت اين تحولات مكانيسم‌هاي پيشگيري را مي‌توان مورد بررسي و استفاده قرار داد. بطور خلاصه كاربرد نانوفناوري در پزشكي مسلماً در آينده بسيار نزديك در رسيدن به اهداف اساسي يعني شناخت پاية بيماري‌ها و راه‌هاي مقابله با آنها دنياي جديدي را پيش روي ما قرار خواهد داد. /* /*]]>*/ |
|
ارسال نظر برای این مطلب
اطلاعات کاربری
نانوذرات، روان كننده، كاهش اصطكاكلینک دوستان
آرشیو
آمار سایت